Test to temat bardzo szeroki i stanowi spory powód do wielu dyskusji. Zacznę może od tego, że nie wzorowałbym się zbyt mocno na klasyfikacjach kolorami i wiekiem, często wykorzystywanym dotychczas podziałem. Moim zdaniem nie daje on żadnego obrazu tego, czy jest to dobry jakościowo rum, czy też nie.
Z uwagi na złożoność i nieograniczone terytorialnie pochodzenie ten element może ulegać lekkiej modyfikacji. Najprostszym i jednocześnie najlepszym dla początkujących (choć nie tylko) jest podział, który określany jest jako kolonialny. Mam tu namyśli style: francuski, angielski i hiszpański. Różnią się one od siebie przede wszystkim procesem produkcji wynikającym z lokalnej, specyficznej dla danego kraju metody. Te różnice mają oczywiście wpływ na finalny charakter rumu.
Gdyby przyjąć najkrócej jak się da, to:
- styl francuski reprezentuje rumy najczęściej wytrawne, suche, koniakowe, czasami kwiatowe, ziemiste, trawiaste
- styl angielski to rumy często ostre, cięższe, głębokie o pełniejszym aromacie i smaku, które można przyjąć jako odpowiednik dla whisky
- hiszpański, to styl rumów uznany za najłatwiejszy do rozpoczęcia przygody, gdyż jest łagodny, zaokrąglony, trochę oleisty i maślany, często słodkawy oraz z nutą przypraw. To styl, który można by przyrównać do łagodniejszych whisky czy bourbonów, choć z większym akompaniamentem owoców, bakalii, wanilii czy toffi.
Dla zaawansowanych miłośników rumu, większą rolę zaczyna grać coraz bardziej popularna i szczegółowa klasyfikacja, którą zaproponował niedawno Luca Gargano – właściciel firmy Velier, wyznaczający trendy, bezkompromisowy jeśli chodzi o jakość, niestrudzony poszukiwacz najlepszych i najbardziej wyjątkowych destylarni i rumów na świecie. Ja Go nazywam „poszukiwaczem zaginionych skarbów” - myślę, że by się nie obraził. Ta klasyfikacja będzie idealna w sytuacji, gdy chcemy oddzielić rumy jakościowe, rzemieślnicze od rumów produkowanych przemysłowo i na masową skalę, dla których pierwszorzędne znaczenie ma zazwyczaj biznes i wysoka stopa finansowego zwrotu. Obejmuje ona poniższy zakres:
- rumy z soku (lekkie, świeże, trawiaste, rolnicze)
- rumy z syropu (średnio ciężkie, maślane, miodowe, maślane)
- rumy z melasy (cięższe, pełne, głębokie)
- rumy z destylacji alembikowej (głębsze o pełniejszym charakterze i złożoności)
- rumy z destylacji kolumnowej (świeższe, bardziej intensywne)
- rumy mieszane z destylacji alembikowej i kolumnowej
- rumy z destylacji multikolumnowej (najtańsza forma, mająca na celu jak największą produkcję w jak najkrótszym czasie)
Osobiście określam to sformułowaniem „zawartości rumu w rumie”. W tym przypadku, w zależności od tego jaka konfiguracja zostanie zastosowana, możemy spotkać się z opisem na etykiecie butelki lub w opisach pod produktami w sklepach internetowych:
- Single Blended Rum – to mieszanka rumów destylacji alembikowej i kolumnowej
- Traditional Rum – destylacja kolumnowa z syropu lub melasy
- Rhum Agricole – tzw. rolniczy z soku oraz destylacji kolumnowej
- Pure Single Rum – produkcja w zakresie jednej destylarni metodą alembikową
- Pure Single Rhum – produkcja w zakresie jednej destylarni metodą kolumnową
Można uznać, że wszystkie pozostałe rumy bez takich oznaczeń mogą być efektem zdecydowanie tańszej produkcji wielokolumnowej. Osobiście dodałby jeszcze jeden podział wynikający z cech produktu:
- Rum Bajan (Barbados) - lekki, najczęściej gładki i subtelny rum bez jakichkolwiek dodatków poza karmelem dla ujednolicenia koloru.
- Rum Jamajski (Jamajka) - cięższy, estrowy i bogaty w smaku, bez żadnych dodatków.
- Rum Kubański (Kuba) - określane często stylem hiszpańskim, jest gładki, dębowy, trochę słodkawy, jego profil planowany jest głównie pod kątem parowania z cygarami.
- Rum Demerara (Gujana) - ciemny, słodki i intensywny, produkowany w jedynej zachowanej destylarni w alembikach pochodzących ze starych, dawno zamkniętych destylarni.
- Rhum Agricole (Gwadelupa, Martynika, Haiti, Reunion, Mauritius) - owocowy, kwiatowy, wytrawny, świeży, rolniczy, trawiasty, ziemisty.
- Rhum Clairin (Haiti) - bez chemii na plantacji, ręczny zbiór, zastosowanie dzikich drożdży, spontaniczna fermentacja, pradawna metoda destylacji, brak filtracji. Cały proces pozostawia się dziełu natury. Charakter bardzo zbliżony do powyższego Rhum Agricole.
- Trinidadian Rum (Trinidad&Tobago) - zawierają się tu rumy zazwyczaj lekkie, dość suche, maślane i kwiatowe.
- Ameryka Środkowa (Gwatemala, Kolumbia, Wenezuela, Ekwador, Panama, Kostaryka) - zawierają nuty czekolady, kakao, kawy, miodu, syropu klonowego, tytoniu i są w zasadzie słodsze od swoich odpowiedników wyspiarskich karaibów. To też ten styl, od którego najczęściej warto zacząć przygodę z rumem.
- Spiced Rum (bez konkretnego pochodzenia) - mieszanki rumów z przyprawami (każdy producent ma własną recepturę), kategoria o bardzo dużym wzroście popularności, głównie przez ich słodki charakter oraz ukryty alkohol.
- Flavoured Rum (jak wyżej – bez pochodzenia) - aromatyzowane, bardzo często barwione młode rumy, również z dużym wzrostem zainteresowania wśród konsumentów.
- Navy Rum (zazwyczaj mieszanka rumów pochodzących z kilku krajów) - to swego rodzaju połączenie cech kilku stylów demerara, bajan, jamajskiego i trynidadu, są często mocniejsze, ciemniejsze i o podwyższonej zawartości alkoholu
- Overproof Rum - minimalny poziom alkoholu to 55,5%, często oznaczane na butelkach cyfrą-symbolem „151”, co oznacza zawartość alkoholu 75,5% - najczęściej ostre z nie zawsze wyczuwalnym poziomem alkoholu, zdecydowanie najczęściej wykorzystywana do koktajli, choć znam zwolenników
Na pierwszy rzut oka może się wydawać to zagmatwane. Ale jak już się ktoś wczyta w zależności, a do tego weźmie udział w degustacji lub komentowanym festiwalu, to w moment wszystko się rozjaśnia. Kluczem sukcesu będzie tu odpowiedni dobór oraz zachowanie rekomendowanej kolejności testowanych rumów.
